ที่ดิน

“ที่ดิน” เป็นอสังหาริมทรัพย์พื้นฐานที่จัดว่าสำคัญที่สุดเพราะเป็นรากฐานของอสังหาริมทรัพย์ประเภทอื่น ๆ ทุกประเภท เช่น บ้าน สิ่งปลูกสร้าง ต้นไม้ และทรัพยสิทธิอื่น ๆและยังเป็นสินทรัพย์ที่สามารถใช้ประโยชน์ได้มากมาย เช่น เพาะปลูก เลี้ยงสัตว์ ผลิตอาหาร ผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค ใช้สร้างที่อยู่อาศัย สร้างอาคาร สร้างสำนักงานและโรงงาน เป็นต้น

รัฐบาลประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกมักถือว่าที่ดินเป็นสินทรัพย์พื้นฐานของประชาชนและของประเทศ คนที่ถือครองที่ดินมาก ๆ หรือทำธุรกรรมที่ดินย่อมเป็นผู้มีอันจะกิน นอกจากนี้ยังถือว่าที่ดินเป็นทรัพย์สินที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงของประเทศอย่างใกล้ชิด ดังนั้นจึงมีการออกกฎหมายเพื่อคุ้มครองไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบซึ่งกันและกัน และป้องกันไม่ให้ที่ดินของประเทศตกไปเป็นกรรมสิทธิ์ของชาวต่างชาติ รวมทั้งมีการออกกฎหมายเพื่อจัดเก็บภาษีและค่าธรรมเนียมจากคนที่ถือครองและทำธุรกรรมที่ดินเพื่อหารายได้เข้าประเทศ

ลักษณะพิเศษของที่ดิน เช่น
- เคลื่อนย้ายไปไหนมาไหนไม่ได้
- ที่ตั้งเฉพาะ
- ทำลายไม่ได้
- มีจำนวนจำกัดและนับวันจะหายากมากขึ้น เพราะพื้นที่จะมีอยู่เท่าเดิมขณะที่ประชากรของประเทศต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้น ความต้องการที่ดินก็ย่อมเพิ่มจำนวนมากขึ้นไปด้วย
- อายุยาวนาน ใช้ประโยชน์สืบทอดไปชั่วลูกชั่วหลาน โดยเฉพาะหากรู้จักวิธีอนุรักษ์ดิน

จากการเติบโตของเมืองและการเพิ่มขึ้นของประชากร ทำให้ความต้องการ “ที่ดิน” ย่อมเพิ่มมากขึ้นเพื่อใช้เป็นต้นทุนในการประกอบอาชีพของประชาชนส่วนใหญ่ โดยเฉพาะภาคเกษตรกรรม จึงก่อให้เกิดการบุกรุกที่ดินของรัฐ เพื่ออยู่อาศัยและประกอบอาชีพเพิ่มมากขึ้น

ที่ดิน เป็นสินทรัพย์ที่มีลักษณะพิเศษที่ไม่สามารถพบได้ในสินทรัพย์ประเภทอื่นเพราะมีอยู่จำกัด เคลื่อนย้ายไปไหนมาไหนไม่ได้ ขณะเดียวกันก็สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง สำหรับในทางการเงินแล้ว “ที่ดิน” จัดเป็นสินทรัพย์พิเศษที่มีสถานะเป็นทั้งสินทรัพย์แท้จริง ( Real Asset ) และสินทรัพย์ทางการเงิน ( Financial Asset ) เพราะขณะที่เป็นสิ่งที่จับ
ต้องใช้ประโยชน์ได้แต่ก็มีโฉนดซึ่งถือเป็นตราสารทางการเงินไว้ใช้สำหรับซื้อขายเปลี่ยนมือได้ ดังนั้นจึงมีการออกกฎหมายเพื่อคุ้มครองไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบซึ่งกันและกัน และป้องกันไม่ให้ที่ดินของประเทศต้องตกไปเป็นกรรมสิทธิ์ของชาวต่างชาติ รวมถึงยังมีการออกกฎหมายเพื่อจัดเก็บภาษีและค่าธรรมเนียมจากคนที่ถือครองและทำธุรกรรมที่ดิน เพื่อหารายได้เข้าประเทศ ด้วยเหตุเหล่านี้
การดำเนินธุรกรรมที่ดินทุกประเภทจึงเกี่ยวพันโดยตรงกับความรู้ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ในเรื่องคุณลักษณะพิเศษต่าง ๆ ของที่ดิน รวมถึงแง่มุมในทางกฎหมายที่มีรายละเอียดปลีกย่อยค่อนข้างมาก